Terug van vakantie kijk je weer anders naar de dingen. Met een frisse blik. Vandaag een gek voorbeeld daarvan. Ik schaam me bijna om het te vertellen. Want het legt pijnlijk bloot hoe weinig je soms ziet en je laat leiden door wat je verwacht te zien.
Tussen de middag verlaat ik even mijn bureau, om aan een aparte tafel de boterhammetjes te nuttigen. Daar is wat meer ruimte en daar kunnen de kruimels vrijer vallen. Bovendien kan ik mijn blik dan even afwenden van het computerscherm. Ik heb er uitzicht op een sfeervol schilderij, gemaakt door de bekende frater-schilder Humberto Wouters (1920-1999), met een voorstelling van Christus omringd door een groep leerlingen.
Maar je weet hoe het gaat: je eet je boterham en kijkt ondertussen op je telefoon, leest een paar appjes door, werpt een blik op de krant. Het schilderij ziet mij, maar ik zie het schilderij niet.
Het schilderij ziet mij, maar ik zie het schilderij niet.
Vanmiddag anders. Ik zie hoe de Christusfiguur stevig doorstapt en vraag me af of hij wandelschoenen aanheeft. Nee dus – althans, de voeten zijn niet duidelijk uitgewerkt. Dan valt me op dat hij een raar kruis draagt: niet zijn echte kruis, het kruis van zijn lijden, maar een soort speelgoedkerkkruis. Een kruis waar de gemiddelde abt of bisschop zich niet mee zouden vertonen, zo licht en nietszeggend als het is. Ik kijk naar de leerlingen en dan valt me nog iets op: het zijn allemaal vrouwen.
Out of the box naar Christus durven kijken
De schilder kende zijn evangelie: er waren veel vrouwen die Jezus volgden. Maar waarom heb ik dit nooit eerder opgemerkt? Waarom altijd gedacht dat ik mijn boterhammetje at in het gezelschap van Jezus met mannelijke discipelen? Even ga ik aarzelen of ook de Christus niet als vrouw is afgebeeld. Het is niet duidelijk, in elk geval kijken we naar een moderne, gender-faire voorstelling. Met vrouwen van vlees en bloed, maar ook niet ingekleurde figuren die voor een ándere werkelijkheid staan. Het schilderij maakt me blij: het staat voor bevrijding, herinnert me eraan dat ik ‘out of the box’ naar Christus moet durven kijken.
De eerste werkdag na de vakantie heeft vaak minder leuke kanten. Je mist je wandelschoenen en kunt niet zo makkelijk op een bankje neerploffen met je broodje. Je wordt geconfronteerd met de stapels op je bureau en met dingen die ineens in de agenda staan. Maar er is wel die frisse blik. Geef mij maar elke dag vakantie-ogen.
Deze column is eerder verschenen op www.barmhartigheid.nl