In mijn beleving was er vroeger maar één beladen deadline, die van de belastingaangifte. Vandaag de dag zijn er veel meer van die deadlines, ze lijken onderdeel te zijn geworden van ons maatschappelijk leven. Voor de aanmelding van zus of zo, betaling van dit of dat, vermelding van hier of daar: je hebt voortdurend met harde deadlines te maken.
Ik zie aan mijn studenten dat ze moeite hebben met de deadlinecultuur. Elk vak heeft een einddeadline en vaak ook tussentijdse d-lines. Rond elke d-line is het echt even aanpoten, met de onzekerheid en stress die daarbij hoort. Heb je de instructies in beeld ? Heb je alles bij de hand? Doet internet het? Kom je klaar? Pffff.
Je went eraan, natuurlijk. Maar het heeft een prijs. Het minste is, dat je even een sprintje trekt, tot diep in de nacht doorwerkt, wat dieper in de reserves tast. Desnoods wat ruimer naar de pepmiddelen grijpt als koffie, snoepgoed, alcohol, tabak, amfetamines… soms misschien nog iets zwaarders. Het kost je een paar dagen om bij te komen, maar ook daar kom je wel overheen. Pffff.
Je richt je leven erop in. De ene deadline na de andere, het wordt een soort hordenloop. Als je elk obstakel maar goed in beeld hebt en op het juiste moment afzet, springt, landt… de rest telt dan niet zo. De vorm die je nodig hebt om de d-lines te halen, leidt tot verwaarlozing van het gewone werk en enige blikversmalling. Ach… zolang je de d-lines zelf haalt? Het ergste dat je kan overkomen, is dat je er eentje mist. Of misschien een keertje misstapt.
Wat is nu het moment van compassie: als het een keer misgaat? of moet het er al eerder zijn?
Er zijn mensen die van de ene deadline naar de andere dansen. Het zijn er weinig. Voor de meesten is het elke keer weer pittig, treedt na enkele jaren een vorm van uitputting op… en wordt het een keer teveel. Dat is dan het moment van de compassie, of… zou die compassie er al niet eerder moeten zijn? Compassie in een onderwijscultuur waarin mensen zich door de ene na de andere flessenhals werken? Compassie met een werkcultuur waarin ze altijd op hun tenen lopen? Als ze zich niet telkens even schrap kunnen zetten… zijn ze een slappeling, een mislukkeling. Pffff.
Het zijn gedachten die ik heb, nu ik zelf een weer stevige deadline achter de rug heb. Met het nodige achterstallige onderhoud tot gevolg. Een d-line kan schade aanrichten. Teveel d-lines… en het onderwijs ontaardt in drillen en africhten. Een rooster dat de waardigheid van leraren en leerlingen aantast. Kun je daar als docent iets aan doen? Kun je afzien van je eigen deadlines?
Teveel d-lines… en onderwijs ontaardt in drillen en africhten.
Kun je het klimaat rond deadlines iets makkelijker en prettiger maken? Ik denk het wel. Onder het bekende motto: leuker kunnen we het niet maken, wel lichter. En waardiger.
Column verschenen op www.barmhartigheid.nl.